کاروانسرای کلمرد، یکی از کاروانسراهای اعجاب انگیز خراسان جنوبی - آشنایی با استانبول

به گزارش آشنایی با استانبول، کاروانسرای کلمرد، یکی از کاروانسراهای اعجاب انگیز استان خراسان جنوبی است که فضای دل انگیز و آسمان صافش، هر گردشگری را به خود جذب می نماید.

قدمت کاروانسرای کلمَرد واقع در شهرستان طبس به حدود 200 سال قبل برمی شود که البته بنای قدیم آن تخریب شده اما بنای جدید با 120 سال قدمت هنوز پابرجا بوده و همچون گذشته پذیرای مسافران و گردشگران است.کاروانسراها در هر منطقه ای به دو شکل درون شهری و برون شهری وجود دارند که در روزگاران کهن بارانداز و استراحتگاه کاروان ها و کاروانیان به شمار می رفتند.

به گفته کارشناسان تاریخ، این کاروانسراها محل تعامل اندیشه ها و تبادل و تقابل آداب ورسوم اقوام و ملل مختلف بوده که بی تردید این تماس و تلاقی انسان ها و اندیشه گوناگون، تأثیر شگرف بر زندگی مردمان داشته است.

اهمیت کاروانسراها به اندازه ای است که بسیاری از صاحب نظران، احداث و ایجاد آن ها در ایران را پیروزی عظیم معماری ایران می دانند و بر این باورند در هیچ جای جهان کاربرد و ویژگی های خاص معماری این بناها را نمی توان دید.

خراسان جنوبی در تاریخ کهن خود رباط ها و کاروانسراهای تاریخی متعددی دارد که زمانی اقامتگاه تجار و مسافران خسته از راه بود و اینک بعد از گذشت سال ها هنوز ذوق، هنر و معماری عصر خویش را برای همگان به تصویر می کشد. بناهایی که هنوز هم می توانند به عنوان مراکز اقامتی باصفا و زیبا با بافت سنتی خود مطرح و پذیرای مسافرانی باشند که به تاریخ کهن سرزمین خود علاقه مند هستند و اقامت در چنین بناهای زیبای تاریخی را به استراحت در هتل های امروزی ترجیح می دهند تا با تماشای آن سمفونی گذشته را به یادآورند.

پشت بام کاروانسرای کلمرد به زیبایی آجرفرش شده که جلوه ای خاص به آن بخشیده است. روی بعضی از آجرها سازندگان آن، تاریخ هایی با انگشت نگاشته و سپس خشت ها را در کوره به صورت آجر درآورده اند و در بام این کاروانسرای زیبا استفاده نموده اند. بعضی از تاریخ های موجود روی این آجرها مربوط به سال های 1319 و 1301 هجری قمری است.

نام این کاروانسرا بر اساس سنگ نوشته ای دریکی از ورودی ها، کلمرز بوده که به مرورزمان به کلمرد مشهور شده است.

حسن رمضانی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بابیان اینکه کاروانسرای کلمرد در راستا جاده قدیم طبس به یزد قرار گرفته است، اظهار کرد: کاروانسرای کلمرد قدیم و جدید در کنار هم قرار دارند، کاروانسرای قدیمی براثر گذر زمان از بین رفته و تنها خرابه ای از آن به جای مانده، اما کاروانسرای جدید کاملاً سالم، در کنار جاده ای که اکنون کم تردد است، شکوه و تنهایی خاصی دارد.

او اضافه نمود: در دو سوی ورودی کاروانسرا در خارج بنا ایوانچه هایی وجود دارد که در هر طرف شش عدد از آن ها موجود است و در پای سکوی هرکدام افسار بندی ایجادشده که جای بستن دهانه اسب و شتر کاروانیان بوده است.

رمضانی اعلام کرد: اجاق ها یا بخاری های دیواری این بنادر بعضی از ایوانچه های حیاط و هشتی ورودی در گوشه ها پیش بینی شده اند.

او توضیح داد: کاروانسرای قدیمی که مخروبه شده دارای مساحت 855 مترمربع و مساحت کاروانسرای جدیدتر 3184 مترمربع است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اضافه نمود: این افزایش مساحت طی 100 سال در این دو بنا که کاربری یکسانی داشته اند، مبین این نکته است که این راستا پر رفت وآمد شده و نیاز به وسعت و گنجایش بیشتر، باعث افزایش سطح بنای جدیدتر شده است.

او بابیان اینکه هم اکنون داخل این مکان، یک مرد چوپان به همراه زن و فرزندانش زندگی می نمایند، اظهار کرد: فضای آرام و طبیعت دست نخورده کاروانسرای کلمرد باعث شده است که این منطقه به عنوان بکرترین کاروانسرا در کویر مرکزی ایران موردتوجه گردشگران و جهانگرد ها قرار بگیرد.

رمضانی ادامه داد: آسمان صاف و عاری از هرگونه آلودگی بر بلندای این کاروانسرا باعث شده که فضای مناسبی برای رصد آسمان و ستارگان فراهم آید.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اضافه نمود: از جاذبه های طبیعت گردی و جهانگرد گردی این منطقه می توان به ماسه زارهای کویر حلوان که برای کویر نوردی مناسب و همچنین ارتفاعات جعبه ای برای کوه نوردی و صخره نوردی اشاره نمود که در مجاورت کاروانسرا قرار دارند.

او اعلام کرد: ارتفاع یکسان دورتادور بنای این کاروانسرا، بادگیرها و ایوانچه های داخلی و خارجی، اجاق ها و بخاری های دیواری و پشت بام آجرفرش شده، از ویژگی های خاص و منحصربه فرد کاروانسرای کلمرد به شمار می آید.

رمضانی یادآور شد: این کاروانسرا اکنون با امکانات رفاهی و ظرفیت 22 سوئیت به اقامتگاهی مناسب برای جهانگرد های داخلی و خارجی تبدیل شده است.

فاصله اقامتگاه بوم گردی رباط کلمرد با شهر طبس 80 کیلومتر است. خراسان جنوبی به مرکزیت بیرجند 11 شهرستان دارد و طبس در 270 کیلومتری غرب مرکز استان واقع شده است.